Berig verskaf deur Izak De Vries, Voertaal
Afrikaans: Waarheid en versoening onder een DAK
Indien ons verstaan dat Afrikaans reeds vir honderde jare in Suid-Afrika gebruik is om kommunikasie te bewerkstellig, sou Afrikaans weer ’n regmatige plek kon inneem as die taal van versoening, sê Du Plessis.
Afrikaans is baie ouer en gevarieerd as wat mense dink.
Die nuwe taal maak reeds 50 jaar voor Van Riebeeck ’n buiging. Teen daardie tyd was daar gereeld skepe wat die Kaap aangedoen het om water en vleis in te neem. Diegene op die skepe kon geensins die plaaslike klapklanke verstaan nie, dus het die Khoi begin om Nederlands en die ander Europese tale aan te leer.
Die slawe wat uit die Ooste gekom het, was dikwels hoogs intellektuele mense, en ook hulle moes met die Nederlanders kommunikeer.
Teen 1700 was Afrikaans dus reeds 100 jaar oud, en daar is drie verskillende variëteite van die taal opgeteken – variëteite wat vandag nog in Afrikaans bestaan: die Afrikaans van die Khoi, wat vandag nagespeur kan word in Gariepafrikaans; die taal van die slawe, wat steeds neerslag vind in Kaaps; en Veeboerafrikaans, wat vandag nog in die Transvaalse Afrikaans nagespeur kan word.
Veeboerafrikaans sou bepalend word in ons geskiedenis. Soos die koloniste dieper in die binneland ingegaan het, moes hulle met die ander veeboere kommunikeer. Du Plessis noem hierdie taalvariëteit ook Voorposafrikaans. Die voorpos was nie ’n plek nie, dit was ’n mentaliteit – soortgelyk aan die manier waarop die “frontier” in die VSA meer as ’n plek was.
Tussen 1700 en 1800 trek die veeboere dieper die binneland in. Die Khoi word stelselmatig verplaas na die Gariep en die slawe bly grootliks in die Kaap agter.
Teen 1800 is Afrikaans dus reeds 200 jaar oud, met drie duidelike dialekte wat in verskillende dele van die land begin vorm aanneem.
SJ du Toit kies toe uiteindelik een van die variëteite, naamlik Voorposafrikaans, en begin daaruit ’n standaard skep.
Om meer te lees, klik hieronder:
